หากจะถามมิสเตอร์ลีว่ากาแฟตัวไหนที่มีกลิ่นรสที่ซับซ้อนและแตกต่างจากกาแฟอื่นแทบจะเรียกได้ว่าโดยสิ้นเชิง กาแฟสุมาตราจะต้องขึ้นมาอยู่อันดับแรกๆเลยก็ว่าได้ถามว่าทำไมเพราะอย่างที่เคยกล่าวไปแล้วว่ากาแฟแต่ละสายพันธุ์แต่ละแหล่งปลูกมีลักษณะกลิ่นรสร่วมกันหลายอย่างและบางอย่างก็แตกต่างกันแต่หากพูดถึงกาแฟที่แตกต่างมากๆเรียกว่าไม่เข้าพวกกาแฟสุมาตราจะต้องอยู่หนึ่งในนั้น.   KENNETH DAVIDS จัดกาแฟสุมาตราว่าเป็นกาแฟในหมวด Base-Note Coffers. กาแฟมีลักษณะเต็มบอดี้ดี, กลิ่นรสลึก, มีลักษณะกลิ่นรสทางสมุนไพรบางครั้งมีลักษณะกลิ่นคล้ายๆตอนฝนตกใหม่ๆ ( earthy notes )

จะสังเกตได้ว่ากลิ่นรสที่สุมาตราแสดงออกมานั้นนับว่าแตกต่างจากกาแฟอื่นๆค่อนข้างมากเช่น Kenya รสฉ่ำผลไม้,เบอรี่, ไวน์ , Guatemala Antigua กลิ่นรสคลาสิก, บอดี้ดี, รสฉ่ำกลิ่นหอม เป็นต้น


กาแฟสุมาตราหรือเรียกกว้างๆว่ากาแฟอินโดนีเซียนั้นไม่ใช่ว่าจะแตกต่างเฉพาะกลิ่นรสเท่านั้นยังรวมไปถึงการโพเซสที่แตกต่างมีทั้งแบบ wet, semi dry, หรือแม้กระทั้งตากหลังจากสีกะลาที่ยังไม่แห้งดีจึงมีส่วนทำให้เมล็ดกาแฟสารอินโดนีเซียนั้นเรียกได้ว่ายิ่งแตกต่างเข้าไปอีก หากกาแฟสุมาตราที่ผ่านการโพเซสมาดีทั้งการเก็บเกี่ยวคัดแยกเมล็ดและการจัดเก็บมาอย่างดีกูรูหลายท่านรวมถึงมิสเตอร์ลีเองจัดให้ว่าเป็น ” specialty coffee ” อย่างไม่ต้องสงสัย

กาแฟอินโดนีเซียที่มีชื่อเสียงมีอยู่หลายตัวที่เด่นๆคือ สุมาตราแมนเดลริงและสุมาตราลินตอง ยังรวมไปถึง กาแฟจาวา, กาแฟสุราเวสี เป็นต้น เมื่อซัก 7-8ปีก่อนตอนที่เราคัดสรรหากาแฟมาทำกาแฟ RAINBOW RUNNER เรามีกาแฟ BIG NAME ทั้งนั้นเลยเช่น Kenya, Guatemala Antigua, Brazil Bourbon Fazenda Rainha, Colombia Huila, Sumatra Lintong, Sumatra Lake Toba เป็นต้น เวลาผมชิมกาแฟ ( Cupping ) ทีไรผมจะให้คะแนนสุมาตราค่อนข้างมากแม้ตัวผมเองอาจจะไม่ชอบการดื่มกาแฟสุมาตราแบบ single เท่าใดนักแต่ผมให้คะแนนจากความมีความเป็นของกาแฟมิได้ให้คะแนนจากความชอบไม่ชอบ อันเป็นหลักการสำคัญของการชิมกาแฟที่ดีซึ่งดมกับผมมีความเห็นตรงกันว่าหากจะมีกาแฟตัวหนึ่งตัวใดซึ่งไม่อาจสามารถหากาแฟตัวอื่นมาทดแทนได้เลยกาแฟตัวนั้นคงจะเป็นกาแฟสุมาตราอย่างแน่นอน